 |
|
|
||||||||||
|
Artikel beschikbaar gesteld door : |
Loek v.d. Klugt | |||||||||||
|
|
||||||||||||
| Nieuw systeem voor het maken van kunsttakken en -stronken en het bekleden van wanden en oevers Nadeel van natuurlijke materialen als kienhout en andere houtsoorten inclusief de harde en zware soorten, kurkschors en geperste kurkplaten, varenwortel en turf is dat die in het warm-vochtige klimaat van een aqua-terrarium vrij snel vergaan. Juist als een met epiphyten begroeide tak er mooi bij staat/hangt bezwijkt hij. Vooral om het laatste probleem op te lossen heeft Studiever. HET PALUDARIUM gezocht naar een mogelijkheid kunsttakken te fabriceren die niet alleen duurzaam zijn maar ook nog natuurlijk ogen. Vanzelfsprekend dienen epiphyten op zulke takken goed te groeien. Voordeel van zelf maken is verder dat vorm en afmetingen geheel aan de behoefte kunnen worden aangepast. Gebleken is dat je ook de wanden en zelfs de oever er als een afgekalfde oever of natuurlijke grond mee kan laten uitzien. De oplossing van het probleem is gevonden in wat we aanduiden met de Flevopol-technologie. Flevopol is de handelsnaam van een in water geëmulgeerde kunsthars waarvan de afzonderlijke moleculen zich tot ketens verbinden (polymeriseren) als het water verdampt. Na volledige polymerisatie is het geheel watervast. Het materiaal vindt vooral in de bouw toepassing, onder andere bij de stukadoor, maar ook de voeger maakt er wel gebruik van om betere hechting en weerstand tegen inwerking van chemicaliën te verkrijgen en verbranden van de specie te voorkomen. De stukadoor bestrijkt er glad beton mee en doet ook wat door de specie, de voeger verdunt het materiaal met water en maakt daarmee zijn specie aan. De nieuwe werkwijze bestaat uit het kiezen van een niet-rottende ondergrond waarop met Flevopol en water aangemaakte potgrond of turfmolm, al dan niet vermengd met een of andere vezel, hecht. Geschikte dragers zijn PVC-pijp, synthetisch ondertapijt, afzuigkap-filtermateriaal, vijver-begroeiingsmat of ondertapijt voor vijverfolie, maar ook isolatiemantel voor waterleiding. Veel van dit materiaal is gratis uit afvalcontainers op bouwplaatsen te halen en anders bij bouwmarkten, in de tapijthandel of een tuincentrum voor relatief weinig geld te koop. PVC-pijp kun je -al dan niet na inzagen- vervormen door warm maken met bijv. een hobbybrander. Stukken van dat materiaal kun je met PVC-lijm aan elkaar lijmen, maar ook met parkers aan elkaar schroeven. De aldus verkregen vorm of constructie wordt vervolgens bekleed met ondertapijt of begroeiingsmat of filtermateriaal. Grilliger vormen kun je maken door het PVC eerst met PUR-schuim te bespuiten. Zo kun je fraaie stronken maken die bijv. een onderstuk van een plankwortel- of van een mangroveboom suggereren. De isolatiebuizen voor waterleiding kun je de gewenste vorm geven door er een stevig stuk metaaldraad, bijv. van Bekaert, in te steken. Stukken van dit materiaal kun je ook aan elkaar nieten of lijmen met een (tix) contactlijm. Met een of ander draadje kun je het plaatselijk insnoeren of omwinden met een dikkere draad of touw om een wurgliaan te imiteren. Zo maak je gemakkelijk takken, lianen en uit de wand stekende boomwortels. Wat ook goed werkt is een skelet van (geplastificeerd) gaas maken, dat opvullen met een of ander materiaal, bijv. steenwol of er PUR in spuiten. Kortom, met wat fantasie kun je heel wat kanten uit. De potgrond kun je het best met bijv. een kwart deel zand vermengen. Zonder zand of doorgemengde (liefst) synthetische vezel (bijv. van restanten drainagebuis) krimpt de met Flevopol aangemaakte specie namelijk nogal sterk. Reken er maar op dat je tenminste in twee lagen moet werken. Flevopol kun je voor ons doel beter niet meer dan tot 1:1 met water verdunnen. Voor makkelijke verwerking voeg je zoveel toe als nodig is om een smeuïge brij te verkrijgen. Drogen duurt lang, minstens een week. Leg losse stukken gerust buiten of zet een ventilator op je werk(stuk). Na drogen voelt het geheel hard aan, maar blijft toch vervormbaar. In de bak blijkt het materiaal maar langzaam water aan te nemen, in het begin lijkt het zelfs waterafstotend te zijn. Later wordt het zacht zonder echter uit elkaar te vallen. Voordeel daarvan is dat je er makkelijk plantjes op vast kunt zetten. Dat doe je bijv. met in stukjes geknipte paperclips. Die zijn stijf en gaan vervolgens vrij snel roesten, waardoor ze niet meer opvallen. Op het nog droge materiaal kun je epiphyten gemakkelijk vastlijmen met een tix-contactlijm. Veel plantjes blijken er verbazend snel op te wortelen. Overigens is vastlijmen van epiphyten niet zo?n goed idee. Al te vaak blijkt dat ze na verloop van tijd toch niet helemaal op de goede plaats staan. Gebruik je het systeem onder water of komt sproeiwater met het materiaal in aanraking, dan blijkt het materiaal langdurig nogal wat roodbruine kleurstof af te geven. Zo wordt het water in het aquariumdeel van een paludarium prachtig colawater. Nadeel is natuurlijk dat dit ten koste gaat van het toch al schaarse licht voor de waterplanten. De vissen vinden het prima! Gezien het zacht worden van het materiaal onder water, lijkt het nieuwe systeem niet geschikt voor een aquarium waarin zich (alg) schrapende meervallen bevinden. Dan kan beter gebruik worden gemaakt van het hieronder beschreven systeem waarmee al zo?n 20 jaar ervaring bestaat. Zie http://www.frogworld.nl/dutchvivariumslk.html voor een paludarium waarin het systeem is toegepast. Oersterk wandbekledingssysteem voor terraria, aqua-terraria en aquaria. Bij dit systeem wordt gebruik gemaakt van poeder-tegellijm. Dat is materiaal op cementbasis en bevat kunststoffen die de specie goed strijkbaar maken. Het is verkrijgbaar in de bouwmarkt. Aanmaken met water toch een smeuïge brij is verkregen. Het best bekleedt men de betreffende wand of andere ondergrond eerst met polystyreenschuimplaat (PS), liefst van het gesloten-cellig type, zogeheten hardschuim. Prettig verwerkbaar is bijv. Roofmate. 5 mm zou al voldoende dik zijn, maar daar is moeilijk aan te komen. Zeer geschikt zijn PS plafondtegels gebleken, maar die schijnen niet meer al zodanig toegepast te mogen worden en zijn dus waarschijnlijk ook niet meer verkrijgbaar. In de bouwmarkt is in ieder geval wel 1 cm dik open-cellig PS-schuimplaat te koop. De PS-plaat lijm je met rupsen siliconenkit, bijv. om de 10 cm op de ondergrond vastzetten. Naden en aansluitingen kit je mee af. De tegellijm zet je van onder naar boven werkend in een circa 3 mm dikke laag min of meer glad op. Vervolgens geef je die laag een willekeurige ruwheid. Het mooist wordt het als je kluiten tegellijm met kracht tegen de PS-plaat smijt. Na uitharding, waarvoor je enkele dagen uittrekt, schilder je de wand met acryllatex (waterbasis) in de door jou gewenste kleur. Vanzelfsprekend streef je daarbij geen zo egaal mogelijke uitvoering na. Sterker: als je bijv. in donkerbruin schildert, ?rommel? je plaatselijk wat zwart en/of groen er door. Het laatste doe je het best met een sponsje. Je kunt de hoofdkleur ook eerst een dag laten drogen, waarna je met een wat stugge kwast die je maar net met verf ?benat? plaatselijk wat vlekjes en veegjes geeft. Ook met dit systeem kun je je lekker uitleven! Dit systeem, dat overigens ook prima bruikbaar is om imitatie keien of rotspartijen voor de cichlidenbak of een droog terrarium te maken en dat de standaard glazen bak voor slangen een heel wat beter aanzien kan geven terwijl de nodige hygiëne toch in acht kan worden genomen (dan de tegellijmlaag glad houden), is loeisterk. Het is ook in hoge mate vochtdicht, waardoor het bovenwaterdeel van een aqua-terrarium heel goed in (watervast) triplex kan worden uitgevoerd. Onder water kan ook, maar dan verdient het aanbeveling het hout eerst met twee lagen epoxy te bestrijken. Zo is onlangs een groot paludarium met 65 cm waterhoogte tot stand gekomen. De eigenaar had al 7 jaar ervaring met dit systeem in een zeer groot aquarium voor discusvissen. Zie http://www.frogworld.nl/dutchvivariumsrm.html. Door de PS-tussenlaag is het systeem door afsteken met een plamuurmes gemakkelijk te verwijderen. Groot voordeel is dat je het geheel naar eigen smaak en inzicht kunt vormgeven. Ook het feit dat er geen naden meer zijn, is een groot voordeel zowel visueel als met het oog op anders tussenkruipend gedierte. Nadeel van dit systeem (voor aqua-terraria) is dat het lang duurt eer er enige mosgroei op ontstaat. Hybridesysteem Intussen is er ook geëxperimenteerd met een kruising van de twee bovenbeschreven systemen. Dat houdt in dat door het mengsel van potgrond en Flevopol ook poeder-tegellijm (op cementbasis!) is gemengd. Kies je voor tegellijm die als elastisch wordt aangeprezen, bijvoorbeeld Schönox SK, dat bevat die een met Flevopol vergelijkbare kunsttof. Dat kan een oplossing bieden als Flevopol of een vergelijkbaar product niet in je regio verkrijgbaar is. Opmerking Voordat je aan het grote werk begint, verdient het sterk aanbeveling eerst eens wat te experimenteren! Loek van der Klugt (artikel bijgewerkt 040802) |
||||||||||||
 |
||||||||||||
|
|
||||||||||||